مدارهای parallel در برق و الکترونیک (نحوه عملکرد و کاربرد) مهندسی برق _الکترونیک
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید )
نکته: در اتصال موازی، ولتاژ دو سر قطعات همواره برابر است.
مدار parallel چیست؟؟
مدارالکتریکی، یک مسیر بسته توسط سیم است که از باتری (مولد) شروع شده و پس از عبور از سیم ها و مصرف کننده به قطب دیگر باتری باز می گردد . بنابراین هر مدار حداقل شامل یک مولد، یک مصرف کننده و مقداری سیم است. وظیفه ی کلید نیز قطع و وصل جریان برق است . در کلید از یک رسانا استفاده می شود ، ولی روی این رسانا، توسط یک نارسانا پوشیده شده است . هر باتری دارای یک قطب منفی (معمولاً از جنس روی) و یک قطب مثبت (معمولاً از جنس کربن) است .
جریان برق از قطب منفی وارد مدار شده و به قطب مثبت باز می گردد ولی به طور قرارداری جهت جریان برق را از قطب مثبت به قطب منفی در نظر می گیرند . از دیگر مولدهای جریان برق ژنراتورها هستند که نوع جریان برق تولیدی آن ها با برق باتری متفاوت است . جریان برقی که در منزل استفاده می شود توسط ژنراتور در نیروگاه تولید شده است .
گاهی در مدارها از فیوز استفاده می گردد . فیوز با کل مدار به صورت متوالی بسته می شود تا در صورت بروز اتصالی و یا در مواقع لازم، جریان برق کل ساختمان قطع شود و از بروز آتش سوزی جلوگیری گردد . فیوز در کنار کنتور نصب می گردد . وظیفه ی کنتور اندازه گیری مقدار انرژی الکتریکی مصرفی است . امروزه در هر واحد آپارتمان فیوزهایی قرار داده می شود تا لازم نباشد که کل برق ساختمان قطع شود .
نحوه عملکرد مدار موازی یا parallel در برق
ـ در این مدار باتری ها به صورت موازی به هم متصل می شوند.در این حالت ،نور لامپ ها زیادنمی شود اما مدت روشنایی بیشتر می شود.اگر لامپ ها طوری بسته شوند که جریان برق بتواند هم زمان به هر دو لامپ وارد شود، در این صورت میگوییم لامپ ها به صورت موازی به هم بسته شده اند.در مدار موازی،خاموش شدن یا سوختن یک لامپ تاثیری در خاموشی لامپ های دیگر ندارد .زیرا در مدار موازی جریان از مسیر سیم دیگر نیز عبور می کند.اما اگر یک لامپ در این مدار بسوزد،لامپ دیگر روشن می ماند.مدار در منازل ما به صورت موازی بسته شده است.چون اگر یک وسیله در مدارخاموش شود بقیه وسایل به کار خود ادامه می دهند.
کاربرد مدارهای موازی parallel در برق و الکترونیک
در این دسته از مدارها، مصرف کننده ها به صورت موازی با یکدیگر قرار می گیرند و جریان برق خارج شده از باتری بین مصرف کننده ها تقسیم می گردد . به عبارت دیگر می توان گفت مجموع جریان برق مدارهای موازی برابر با مقدار جریانی است که باتریها تولید می کنند .
در مدار موازی انشعاباتی وجود دارد که جریان برق با رسیدن به آن انشعابات، در مدار تقسیم می گردد . مقاومت، در مدارهای موازی کمتر از مدارهای متوالی است به همین دلیل بخش کمتری از جریان برق به گرما تبدیل می گردد .
به عبارت بهتر می توان گفت رسانایی در مدارهای موازی بیشتر است . در مدارهای موازی خاموش یا روشن شدن یک وسیله اثری در بقیه مصرف کننده ها ندارد . درست به همین دلیل است که در منزل زمانی که شما تلویزیون یا لامپ یا …. را خاموش می کنید بقیه ی وسایل به کار خود ادامه می دهند . در یک مدار موازی نور لامپ های مشابه برابر ایت و ربطی به نزدیکی به منبع جریان ندارد . به طور کلی نور لامپ ها در مدار موازی بیشتر از مدار متوالی است (البته به شرط یکسان بودن تمام شرایط)
گاهی می توان باتریها را نیز موازی بست دراین حالت نور لامپ ها کمتر می شود ولی عمر باتریها افزایش می یابد برای موازی بستن باتریها، باید قطب های منفی و مثبت را به یکدیگر متصل کرد .
اتصالی در مدار parallel یا موازی برق
اتصالی در مدار : در حالت عادی با خروج جریان الکتریسیته از باتری و رسیدن آن به مصرف کننده، بخش زیادی از جریان برق مصرف شده و باقی مانده ی آن به باتری باز میگردد . اگر در مسیر عبور جریان برق مصرف کننده ای وجود نداشته باشد تمام جریان برق بدون مصرف شدن دوباره به باتری باز می گردد. به همین دلیل گرمای زیادی ایجاد می گردد و باتری نیز خراب می شود . در این حالت می گوییم اتصالی رخ داده است.
اگر اتصالی در منزل رخ دهد فیوز می پرد و جریان برق را قطع می کند چنان چه فیوز به خوبی و به موقع عمل نکند ، سبب بروز آتش سوزی خواهد شد . در حالت عادی با خروج جریان الکتریسیته از باتری و رسیدن آن به مصرف کننده، بخش زیادی از جریان برق مصرف شده و باقی مانده ی آن به باتری باز میگردد . اگر در مسیر عبور جریان برق مصرف کننده ای وجود نداشته باشد تمام جریان برق بدون مصرف شدن دوباره به باتری باز می گردد. به همین دلیل گرمای زیادی ایجاد می گردد و باتری نیز خراب می شود . در این حالت می گوییم اتصالی رخ داده است.
اگر اتصالی در منزل رخ دهد فیوز می پرد و جریان برق را قطع می کند چنان چه فیوز به خوبی و به موقع عمل نکند ، سبب بروز آتش سوزی خواهد شد .
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید )