SMD وریستور varistor (اکسید فلز) پاسخ سریع به ولتاژ با سرعت زیاد (ساختار ، عملکرد ، تِست) برق _ الکترونیک

پژوهشگر  و نویسنده: ( افشین رشید )



نکته : SMD وریستور varistor (اکسید فلز) یک مقاومت وابسته به ولتاژ (VDR) است. مقاومت واریستور متغیر است و به ولتاژ  اعمال  شده  بستگی دارد. این  کلمه از بخش هایی از کلمات " var isable res istor" تشکیل شده است . مقاومت آنها با افزایش ولتاژ کاهش می یابد. در صورت افزایش ولتاژ بیش از حد ، مقاومت آنها به طرز چشمگیری کاهش می یابد. این رفتار آنها را برای محافظت از مدارها در هنگام افزایش ولتاژ مناسب می کند. علل افزایش می تواند شامل صاعقه و تخلیه اِلکترواستاتیک باشد. متداول ترین نوع VDR ، SMD واریستور اکسید فلز  است.

SMD وریستور varistor (اکسید فلز) یک نوع مقاومت الکتریکی است که مقاومت این قطعه با توجه به ولتاژ اعمال شده به دو سر آن تغییر می کند. این قطعه را به نام VDR یا Voltage Dependent Resistor ( مقاومت وابسته به ولتاژ ) نیز می شناسند. این قطعه نیز مانند دیود دارای مشخصه ی ولتاژ-جریان غیر خطی و غیر اهمی است اما برخلاف دیود این قطعه در هر دو جهت جریان عمل می کند و فاقد پلاریته است.در ولتاژ های پایین مقاومت این قطعه بالاست و با افزایش ولتاژ مقاومت این قطعه نیز کم می شود.

بر اساس ویژگی های SMD وریستور varistor (اکسید فلز)  بیشترین کاربرد آن در زمینه محافظت مدار در برابر ولتاژ بالا می باشد. برخی از انواع مخصوص آن که ظرفیت خازنی کمتری دارند جهت محافظت در خطوط ارتباطی استفاده می شود. متداول ترین نوع آن SMD یا واریستور اکسید فلز است. آنها از یک ماتریس متلاشی شده از دانه های اکسید روی (ZnO) ساخته شده اند. مرزهای دانه ویژگی های نیمه هادی اتصال PN را ارائه می دهند ، شبیه به اتصال دیود. ماتریس دانه های تصادفی جهت دار را می توان با یک شبکه بزرگ دیود ها به صورت سری و موازی مقایسه کرد. هنگامی که ولتاژ کم اعمال می شود ، جریان بسیار کمی جریان می یابد که ناشی از نشت معکوس از اتصالات است. اما وقتی ولتاژ بالایی اعمال می شود که بیش از ولتاژ خرابی است ، اتصالات دچار خرابی بهمن می شوند و جریان زیادی می تواند جریان یابد. این رفتار منجر به خصوصیات ولتاژ جریان غیر خطی می شود.


نحوه تِست SMD وریستور varistor (اکسید فلز) با مولتی متر 

نحوه تست تِست مقاومت Varistor  سالم در تِست با مولتی متر از خود اهمی نشان نمیدهد و در صورت سوختن بر روی بورد با مولتی متر اتصال کوتاه نمایش میدهد.

نویسنده: دکتر (افشین رشید )