نانو اَبَر خازن ها و (انرژی LSPR) دی اِلکتریک نانو کربن (یک ماده پیزواِلکتریک فعال)
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید )
نکته: انرژی LSPR به عملکرد دی الکتریک ماده و محیط اطراف نانو اَبَر خازن ها ، شکل و اندازه نانو ذرات حساس است. یعنی اگر لیگاندی مانند پروتئین به سطح نانو ذرات فلزی متصل شود، انرژی LSPR آن تغییر میکند. به طور مشابه، اثرات LSPR به سایر تغییرات در نانو اَبَر خازن ها نیز مانند فاصله بین نانو ذرات که میتواند با حضور سورفکتانتها یا یونها تغییر کند، حساس است.
یکی از عواقب اثر LSPR در نانو ذرات فلزی نانو اَبَر خازن ها، قابلیت جذب فوق العاده امواج مرئی به دلیل نوسانات منسجم پالسمونها است.در نانو اَبَر خازن ها کلوئیدهای نانو ذرات فلزی مانند نقره یا طلا میتوانند رنگهایی مانند قرمز، بنفش یا نارجی را نمایش دهند که در ابعاد معمولی دیده نمیشود. این تغییر رنگ به شکل، اندازه و محیط اطراف نانو ذرات نقره در نانو اَبَر خازن ها بستگی دارد.در ساختار نانو اَبَر خازن ها یکی از نانو خواص متمایز کننده نانو ذرات فلزی از این مواد در مقیاس بزرگ، خواص نوریشان است. این امر به دلیل رزونانس پالسمون سطحی موضعی است. به عبارت ساده تر، زمانیکه نور به (سطوح فلزی ) با هر اندازهای برخورد میکند، برخی از امواج نوری در طول سطوح فلزی با ایجاد پالسمون سطحی در واقع این امواج بخشی از انرژی خود را به الکترونهای سطحی داده و منجر به ارتعاش آنها میشوند (پراکنده) میشوند. زمانیکه پالسمون در فلزات تودهای تولید میشود، الکترونها میتوانند آزادانه در مواد بدون ثبت هیچ اثری جابه جا گردند. در نانو ذرات، پالسمون سطحی در فضای محدودی قرار میگیرد، به گونهای که الکترونها در این فضای کوچک و در مسیر یکسان به سمت عقب و جلو نوسان میکنند. این اثر رزونانس پالسمون سطحی موضعی نامیده میشود (LSPR ) زمانیکه فرکانس این نوسانات با فرکانس نور به وجود آورنده پالسمون یکسان باشد، گفته میشود که پالسمون در رزونانس با نور برخوردی است.
جذب نور در مواد معمولی نانو اَبَر خازن ها که نوار انرژی پیوسته دارند نیز اتفاق میافتد و الکترونها از نوار ظرفیت به نوار رسانش منتقل میشوند البته در اینجا انرژی گرمایی نیز میتواند باعث برانگیختگی الکترونها به نوار رسانش شود. نانوذرات نانو اَبَر خازن ها نیز مانند اتمها دارای ترازهای انرژی گسسته هستند. از این رو به نانو ذرات نانو اَبَر خازن ها اتمهای مصنوعی نیز گفته میشود. همچنین به نانوذرات زیر 01 نانومتر و خصوصا نانو ذرات نیمه رسانا در نانو اَبَر خازن ها، نقطه کوانتومی گفته میشود. با تغییر اندازه ی نانو ذرات نانو اَبَر خازن ها، فاصله ترازهای انرژی در آنها تغییر میکند. هرچه اندازه نانو ذرات کوچکتر شود، فاصله بین ترازهای انرژی و باند ممنوعه بیشتر میشود و هر چه اندازه ذرات بزرگتر باشد، فاصله بین ترازهای انرژی کمتر میشود. این نکته باعث میشود که بتوان با تغییر اندازه نانو ذرات در نانو اَبَر خازن ها، فاصله بین ترازهای انرژی آنها را طوری تنظیم کرد که امواج خاصی را جذب کنند. به عنوان مثال میتوان ابعاد نانو ذرات از جنس مشخص در نانو اَبَر خازن ها را طوری تنظیم کرد که امواج فروسرخ، فرابنفش، رادیویی و غیره را جذب کنند. از این خاصیت در نانو اَبَر خازن های صنایع نظامی و نانو اَبَر خازن های الکترونیک استفاده های زیادی میشود.
نتیجه گیری :
نکته: انرژی LSPR به عملکرد دی الکتریک ماده و محیط اطراف نانو اَبَر خازن ها ، شکل و اندازه نانو ذرات حساس است. یعنی اگر لیگاندی مانند پروتئین به سطح نانو ذرات فلزی متصل شود، انرژی LSPR آن تغییر میکند. به طور مشابه، اثرات LSPR به سایر تغییرات در نانو اَبَر خازن ها نیز مانند فاصله بین نانو ذرات که میتواند با حضور سورفکتانتها یا یونها تغییر کند، حساس است.
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید)
دکترایِ تخصصی نانو _ میکرو الکترونیک