(برق ساختمان ) معرفی تجهیزات اعلام حریق ( آدرس پذیر دستی) مهندسی برق _ الکترونیک
نویسنده: دکتر (افشین رشید )
نکته: تفاوتهای اصلی سیستم اعلام حریق آدرس پذیر با سیستم اعلام حریق کانونشنال از مفهوم واژه آدرس پذیر ناشی می گردد، چرا که در هر سیستمی وجود آدرس اختصاصی موجب دسترسی اختصاصی به اطلاعات آن آدرس می گردد که این امر خود در بستر یک شبکه مفهوم پیدا می کند
وجود آدرس اختصاصی در این سیستم موجب گردیده تا در صورت بروز خطا و یا اعلام حریق توسط هر یک از سنسورهای ورودی (دتکتورها و یا شاستی های اعلام حریق)، محل دقیق آن به سرعت قابل شناسایی باشد که در سیستم های کانونشنال به طور کلی میسر نبود. همچنین با توجه به وجود سیگنالهای دیجیتال بین دتکتورها و پانل، امکان تنظیم مد کارکرد دتکتور (در دتکتورهای حرارتی و دودی حرارتی) و امکان دسترسی به اطلاعات دقیق مورد اندازه گیری از قبیل دود و حرارت، برای کاربران میسر می باشد.
(کنترل پنل اعلام حریق)Panel Control Alarm Fire
با استفاده از (پروتکلهای ارتباطی) پردازش هایی که بین اجزا صورت می پذیرد (اطلاعات) وضعیت هر یک از تجهیزات اعلام حریق تجزیه و تحلیل می شود و در هنگام وقوع حریق یا خطا در سامانه، محل دقیق آلارم و خطا مشخص میگردد.کنترل پنل (FACP) سیستم آدرس پذیر کاملاً متفاوت از سیستم متعارف عمل می کند. به گونه ای که در این 1 Multiplex اجازه می دهد هر دتکتور سیستم، تکنیک مستقال اطلاعات را به پنل کنترل ارسال نماید. زمان دتکتورها مشخصات شناسایی آدرس خود را به پنل کنترل ارسال می نمایند و علاوه بر آن از طرف تابلو هم یکسری اطلاعات به دتکتور ارسال می شود. این کار باعث می شود که همیشه پنل مراقب باشد که کدام تجهیز، خروجی (غیرعادی) غیر مشابه ارسال می کند.پیغام های عادی همیشه بر روی صفحه نمایش (LCD) نوشته می شود.
(شستی اعلام حریق) Point Call Manual
این شستی برای راه اندازی خودکار سیستم اعلام حریق در زمان مشاهده آتش سوزی به کار می رود. شستی های در دو نوع فشاری قابل ریست شدن و شیشه شکستنی ساخته می شوند و کاربرد آنها اعلام حریق معمولا در اعلام حریق دستی است. در هر دو نوع، درحالت عادی، کنتاکت شستی، باز (O.N) است.در نوع متعارف شستی تحت فشار قرار دارد و با شکسته شدن شیشه آزاد و کنتاکت بسته می شود.دارای سوئیچی برای ریست کردن (Reset) شستی معمولا است تا بعد از استفاده از شستی بتوان دوباره آن را به حالت عادی بازگرداند. شستی تمامی برندهای اعلامحریق دارای یک LED هستند، که در هنگام عملکرد فعال می شوند. اما در سیستم هوشمند، فعال شدن LED می تواند با فرمان پذیری از پنل مرکزی انجام شود.سیم کشی شستی های اعلام حریق در سیستم های متعارف مشابه اند و در هر دو سیستم دو سیم و آدرس پذیر تقریبا به شستی وارد و دو سیم دیگر از آن خارج می شود.
(هشدار دهنده های اعلام حریق) Appliance Notification
ایجاد هشدار شنیداری و دیداری در زمان ایجاد خطر بر عهده این هشدار دهنده ها است که در دو نوع کلی آژیرها و فلاشر ها و ترکیب آنها وجود دارند. انواع آژیر ساده، آژیر فالشر، آژیر سخن گو و انواع زنگ های اعلام حریق و بلندگوهای اعلام خطر برای محیط های داخل ساختمان و بیرون ساختمان از دسته بندی های این قطعه است.
دتکتور سنسور تشخیص دود
دتکتور وسیلهای است که در برابر کوچکترین اثر مقدماتی حریق (دود) حساس بوده و عکسالعمل نشان میدهد. دتکتور دودی به دو نوع است
دتکتور دودی یونیزاسیون:
دتکتور دودی یونیزاسیون دارای یک محفظه میباشد که با هوای بیرون در ارتباط است. فضای داخلی محفظه به وسیله یک منبع رادیو اکتیو یونیزه میشود. (یونیزاسیون مرحلهای است که مولکولهای هوا به یونهای مثبت و الکترونهای منفی تبدیل میشوند.) حال چنانچه یک ولتاژ بین این محفظه برقرار شود، یونها به طرف صفحه با قطب مخالف حرکت میکنند. یونهای مثبت به طرف الکترود منفی و الکترونها به سمت الکترود مثبت حرکت میکنند.حرکت این الکترونها و یونها یک جریان الکتریکی را بوجود میآورد.مقدار جریان الکتریسیته بستگی به شکل محفظه ، منبع رادیواکتیو ، ولتاژ تغذیه ، درجه حرارت و رطوبت هوا دارد. در اثر ورود هوا به این محفظه جریان الکتریسیته کاهش مییابد (وجود ذرات دود باعث کاهش میزان جریان الکتریسیته میشود.) و باعث عملکرد دتکتور شده و دتکتور فعال میشود.
اسپرینکلر (آب افشان اطفای حریق)
اسپرینکلرها شامل یک شبکه لوله کشی شده است که در سقف یک ساختمان قرار دارد که هر آبپاش و یا اسپرینکلر بخشی از یک سیستم اطفای حریق است. می توان اسپرینکلر را یک سوراخی درون لوله های آب دانست که با استفاده از آن آب بر روی حریق پاچیده می شود.وقتی سیستم اطفا حریق فعال می شود، آب به اسپرینکلر ها میرسد ولی آنها آب را همان موقع پخش نمی کنند. بلکه اسپلینکلر ها درون خود حسگر هایی دارند که به محض فعال شدن باعث می شود که آنها عمل پاشش را شروع کنند. به همین دلیل است که در بیشتر جاهایی که از اسپرینکلر استفاده شده است فقط یک عدد از آنها فعال می شود
کابل سیستم اعلام حریق (نسوز)
کابل سیستم اعلام حریق وظیفة انتقال اطلاعات دریافتی از ورودی ها (آشکار ساز یا شستی) به FACP و ارسال اطلاعات از تابلو به خروجی ها هشدار دهنده ها و خروجی های واسط را بر عهده دارد. کابل ها شامل دو سیم به رنگ های مشکی و قرمز یا مشکی و آبی وسیم سومی به عنوان محافظ یا شیلد )برای جلوگیری از نوع مفتول از نویز می باشد. کابل ها باید ترجیحا یا افشان و مقاوم در برابر گرما و حریق باشند. کابل ها توکار هستند، درغیراین صورت باید در لوله های معمولا فولادی یا داکت های مقاوم در برابر حریق، که به رنگ قرمز اند، به صورت روکار اجرا شوند.
نصب و راه اندازی سیستم اعلام حریق آدرس پذیر دستی
سیستم دستی آدرس پذیر توسط انسان فرمان می گیرند و فرمان پذیری سیستم های دستی صرفا شستی انجام می شود. البته تمام مراحل طراحی، انتخاب، نصب و راه اندازی سیستم ها توسط استاندارد هایی صورت می پذیرد که مختص سیستم اعلام حریق است.بیش از ۸۵۰۰ استاندارد در گروه NFPA نگارش شده است. از جمله استاندارد NFPA72 دستورالعمل نصب و راه اندازی عملکرد، بازرسی، تست، تعمیر و نگهداری سیستم های اعلام حریق، تجهیزات هشدار دهنده آتش سوزی و همچنین استاندارد BS5839 در زمینه طراحی، نصب و استقرار تجهیزات سیستم اعلام حریق است.
نویسنده: دکتر (افشین رشید )