اساس شکل گیری و ساخت سنسورهای آنالوگ و دیجیتال( محیطی _ دمایی _ فیزیکی) مهندسی برق _ الکترونیک
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید)
نکته: سنسور (sensor ) یعنی حس کننده و از کلمه sens به معنی حس کردن گرفته شده و می تواند کمیت ھایی مانند فشار، حرارت، رطوبت، دما، و ... را به کمیتھای الکتریکی پیوسته (آنالوگ) یا غیرپیوسته (دیجیتال) تبدیل کند.
سنسورھا در انواع دستگاھھای اندازه گیری، سیستمھای کنترل آنالوگ و دیجیتال مانند PLCمورد استفاده قرار می گیرند. عملکرد سنسورھا و قابلیت اتصال آنھا به دستگاھھای مختلف از جمله PLC باعث شده است که سنسور بخشی از اجزای جدا نشدنی دستگاه کنترل اتوماتیک باشد. سنسور ھا بر اساس نوع و وظیفه ای که برای آن ھا تعریف شده اطلاعات را به سیستم کنترل کننده می فرستند و سیستم طبق برنامه تعریف شده عمل می کند.
سنسورھای بدون تماس سنسور ھائی ھستند که با فاصله از جسم و بدون اتصال به آن عمل میکنند . برای مثال با نزدیک شدن یک قطعه وجود آنرا حس کرده و فعال می شوند. این عمل به نحوی می تواند باعث جذب یک رله، کنتاکتور و یا ارسال سیگنال الکتریکی به طبقه ورودی یک سیستم می گردد.
اساس عملکرد و استفاده سنسورها در ساخت ربات ها و رباتیک (مکاترونیک)
سنسورھا اغلب برای درک اطلاعات تماسی، تنشی ،مجاورتی، بینایی و صوتی به کار میروند. عملکرد سنسورھا بدینگونه است که با توجه به تغییرات فاکتوری که نسبت به آن حساس ھستند، سطوح ولتاژی ناچیزی را درپاسخ ایجاد میکنند، که با پردازش این سیگنالھای الکتریکی میتوان اطلاعات دریافتی را تفسیر کرده و برای تصمیم گیریھای بعدی از آنھا استفاده نمود.
سنسورھارا میتوان از دیدگاهھای مختلف به دسته ھای متفاوتی تقسیم کرد که در زیر می آید:
سنسور محیطی : این سنسورھا اطالعات را از محیط خارج و وضعیت اشیای اطراف ربات، دریافت مینمایند
سنسور بازخورد : این سنسور اطلاعات وضعیت ربات، ازجمله موقعیت بازوھا، سرعت حرکت و
شتاب آنھا و نیروی وارد بر درایورھا را دریافت مینمایند.
سنسور فعال : این سنسورھا ھم گیرنده و ھم فرستنده دارند و نحوه کار آنھا بدین ترتیب است که سیگنالی توسط سنسور ارسال و سپس دریافت میشود.
دو روش عمده در استفاده از سنسورھا وجود دارد:
١ -حس کردن استاتیک :در این روش محرکھا ثابتاند و حرکتھایی که صورت میگیرد
بدون مراجعه لحظه ای به سنسورھا صورت میگیرد .به عنوان مثال در این روش ابتدا موقعیت شِی تشخیص داده میشود و سپس حرکت به سوی آن نقطه صورت میگیرد.
٢ -حس کردن حلقه بسته :در این روش بازوھای ربات در طول حرکت با توجه به اطلاعات سنسورھا کنترل میشوند. اغلب سنسورھا در سیستمھای بینا اینگونه اند.
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید)