(طراحی مدار الکترونیکی) آشنایی با مدار های نوسان ساز (کولپیتس و هارتلی) برق _ الکترونیک

نویسنده: دکتر (افشین رشید )


نکته : مدار های نوسان‌ ساز فیدبک دار می‌توانند از نظر فیلتر انتخاب‌ کننده فرکانس که در حلقه فیدبک استفاده می ‌کنند، طبقه ‌بندی شوند. مدارات نوسان‌‌ ساز  هارتلی (Hartley)، کالپیتس (Colpitts)  اغلب در فرکانس‌ های رادیویی استفاده می ‌شوند، وقتی یک منبع فرکانس تنظیم‌ پذیر لازم است.

در مدارات نوسان‌‌ ساز  هارتلی (Hartley) سیگنال برگشتی از مدار فیدبک به در نوســان ساز معمولا به ورودی مــدار تقویت کننده داده میشــود و از خروجی آن نوســان های تولید شده دریافت میشــود.برای این که یک نوسان ساز به نوسان در آید ، باید عناصر و شرایط زیر وجود داشته باشد. یک نوســان ساز یا اسیلاتور ، یک مدار الکترونیکی نسبتاً ســاده است که بدون ســیگنال ورودی می تواند ولتاژ DC را به ولتاژ متناوب تبدیل کند.



در مدار کالپیتس (Colpitts) به دلیل نیاز به فیدبک مثبت جهت نوســان ســازی، باید اختلاف فاز بین ورودی تقویت کننده و خروجی شبکه ی فیدبک صفر باشد.چگونگی تولید نوسان در نوسان ساز به این صورت است که ابتدا نویز و ســیگنال های حالــت های گذرای موجود در مدار توســط تقویت کننده تقویت می شــود. ســپس در مدار فیدبک تنها در یک فرکانس خاص اختلاف فاز بین خروجی و ورودی صفر یا 180 درجه می شــود. توجه داشــته باشید که نویز، ترکیبی از تعدادی فرکانس اســت که با توجه به شرایط مدار ، فرکانس مورد نظر از بین آن ها انتخاب می شــود.در مدار کالپیتس (Colpitts) نوســان ســاز ها می توانند انواع شــکل موج ها را به وجود آورند.سیگنال برگشتی از مدار فیدبک به در نوســان ساز معمولاً ورودی مــدار تقویت کننده داده می شــود و از خروجی آن نوســان های تولید شده دریافت می شــود. شــبکه ی فیدبک ســیگنال خروجــی را معمولاً تضعیف می کند. 

نویسنده: دکتر (افشین رشید )