نقشه خوانی مدار های الکترونیکی و آشنایی با شماتیک و حروف اختصاری قطعات در مسیر مدار (مبانی الکترونیک)

پژوهشگر و نویسنده:  (  افشین رشید )



نکته : نقشه شماتیک علائم شناخت قطعات در طراحی، ساخت و عیب‌یابی مدارات الکترونیکی است. نقشه خوانی مدار های الکترونیکی و آشنایی با شماتیک و حروف اختصاری قطعات در مسیر مدار  اولین قدم در ورود به دنیای پیچیده مدار های الکترونیکی میباشد.

(خازن _ Capacitor)

کاربرد خازن ها (ذخیره جریان در مدار  _ کوپلاژ_ نویز گیر_ در مواردی بای پس bypass) خازن با حرف اختصاری C در نقشه نمایش داده میشود.

 شماتیک خازن بدون قطب 


نماد خازن فاقد پلاریته

شماتیک خازن با  قطب مثبت +

خازن در اصل و ساختار به صورت Open (روبه بی نهایت میباشد . خازنی که در حالت Short (بیحرکت _ اتصال کوتاه) باشد در مسیر مدار معیوب است و باید جایگزین گردد.

مقاومت (ساده و متغیر ) 

کاربرد مقاومت در مدار الکترونیکی(مقاومت در برابر عبور جریان و در نوع متغیر هم تغییر با شرایط فیزیکی و محیطی) به طور کلی مقاومت از دسته قطعات حفاظتی در مدار الکترونیکی میباشد مقاومت با حرف اختصاری R در نقشه نمایش داده میشود.

شماتیک مقاومت (ساده و متغیر )

مقاومت از پر کاربردترین و آسیب پذیر ترین قطعات در مدارات الکترونیکی میباشد.و میزان در صد خطای آن تلرانس نامیده میشود.

سِلف (القایی و دارای هسته)

کاربرد سلف در مدار  به عنوان (فیلتر ، نویزگیر و تطبیق امپدانس ، القاگر)  میباشد سلف در مدارات مخابراتی به مانند یک صافی  در  برابر نویز و پارازیت عمل میکند. سلف با حرف اختصاری L در مدارات الکترونیکی نمایش داده میشود.

شماتیک سِلف (القایی و دارای هسته)

ظرفیت داخلی سِلف هانری میباشد.در مواردی سی پیچ سلف علائم مشخص معیوب بودن را در مدار ندارد اما  هانری (ظرفیت داخلی) سلف دچار مشکل شده است.

دیود (ساده و دیود زِنر Zenner)

دیود حفاظتی ترین قطعه در مدارات و روی بُرد های الکترونیکی میباشد . دیود یک یکسو کننده ، از بروز نَشتی ولتاژ و اختلال ولتاژ در مدار جلوگیری میکند و اضافه جریان را میگیرد. دیود با حروف اختصاری Z در مدار نمایش داده میشود.

دیود دارای دو پایه منفی آند و مثبت کاتُد میباشد ، دیود ها منطبق با نوع شان بر پایه شماره فنی تهیه و جاگذاری  در مدار میشوند.

ترانزیستور (ساده _ Mosfet)


ترانزیستور کار تقویت و کنترل جریان در مدار را بر عهده دارد. ترانزیستور ها در در انواع مختلف اثر میدانی تولید میشوند حرف اختصاری ترانزیستور در نقشه الکترونیک Q میباشد.

شماتیک ترانزیستور (ساده )

ترانزیستور ها در سطح مولکولی تشکیل دهنده ساختار اصلی ic  آیسی ها میباشند . 

نویسنده: دکتر (افشین رشید )