نقشه خوانی مدار های الکترونیکی و آشنایی با شماتیک و حروف اختصاری قطعات SMD یا (نصب سطحی) در مسیر مدار (مبانی الکترونیک)
پژوهشگر و نویسنده: ( افشین رشید )
نکته : نقشه شماتیک علائم شناخت قطعات در طراحی، ساخت و عیبیابی مدارات الکترونیکی است. نقشه خوانی مدار های الکترونیکی و آشنایی با شماتیک و حروف اختصاری قطعات در مسیر مدار اولین قدم در ورود به دنیای پیچیده مدار های الکترونیکی میباشد.
رشید )
(خازن _ Capacitor)
کاربرد خازن ها (ذخیره جریان در مدار _ کوپلاژ_ نویز گیر_ در مواردی بای پس bypass) خازن با حرف اختصاری C در نقشه نمایش داده میشود.
شماتیک خازن بدون قطب
شماتیک خازن با قطب مثبت +
خازن در اصل و ساختار به صورت Open (روبه بی نهایت میباشد . خازنی که در حالت Short (بیحرکت _ اتصال کوتاه) باشد در مسیر مدار معیوب است و باید جایگزین گردد.
مقاومت (ساده و متغیر )
کاربرد مقاومت در مدار الکترونیکی(مقاومت در برابر عبور جریان و در نوع متغیر هم تغییر با شرایط فیزیکی و محیطی) به طور کلی مقاومت از دسته قطعات حفاظتی در مدار الکترونیکی میباشد مقاومت با حرف اختصاری R در نقشه نمایش داده میشود.
شماتیک مقاومت (ساده و متغیر )
مقاومت از پر کاربردترین و آسیب پذیر ترین قطعات در مدارات الکترونیکی میباشد.و میزان در صد خطای آن تلرانس نامیده میشود.
سِلف (القایی و دارای هسته)
کاربرد سلف در مدار به عنوان (فیلتر ، نویزگیر و تطبیق امپدانس ، القاگر) میباشد سلف در مدارات مخابراتی به مانند یک صافی در برابر نویز و پارازیت عمل میکند. سلف با حرف اختصاری L در مدارات الکترونیکی نمایش داده میشود.
شماتیک سِلف (القایی و دارای هسته)
ظرفیت داخلی سِلف هانری میباشد.در مواردی سی پیچ سلف علائم مشخص معیوب بودن را در مدار ندارد اما هانری (ظرفیت داخلی) سلف دچار مشکل شده است.
دیود (ساده و دیود زِنر Zenner)
دیود حفاظتی ترین قطعه در مدارات و روی بُرد های الکترونیکی میباشد . دیود یک یکسو کننده ، از بروز نَشتی ولتاژ و اختلال ولتاژ در مدار جلوگیری میکند و اضافه جریان را میگیرد. دیود با حروف اختصاری Z در مدار نمایش داده میشود.
دیود دارای دو پایه منفی آند و مثبت کاتُد میباشد ، دیود ها منطبق با نوع شان بر پایه شماره فنی تهیه و جاگذاری در مدار میشوند.
ترانزیستور (ساده _ Mosfet)
ترانزیستور کار تقویت و کنترل جریان در مدار را بر عهده دارد. ترانزیستور ها در در انواع مختلف اثر میدانی تولید میشوند حرف اختصاری ترانزیستور در نقشه الکترونیک Q میباشد.