مقاومت متغیر رئوستات (Resistor Rheostat) ساختار ؛ عملکرد و کاربردها (برق _ الکترونیک)

پژوهشگر و نویسنده: دکتر (  افشین رشید )

نکته : رئوستات یک مقاومت متغیر است که برای کنترل جریان استفاده می شود. آنها  قادر به تغییر مقاومت در یک مدار بدون وقفه هستند. ساخت و ساز بسیار شبیه به ساخت پتانسیومتر است. 

این مقاومت متغیر تنها از دو اتصال استفاده می کند ، حتی در صورت وجود 3 پایانه (مانند یک پتانسیل سنج ). اتصال اول به یک انتهای عنصر  مقاومت  و  دیگری  اتصال به میله فلزی (تماس کشویی) ساخته می شود. در مقابل پتانسیومتر رئوستا ها باید جریان قابل توجهی را تحمل کنند. بنابراین آنها بیشتر به عنوان مقاومت در برابر جریان ساخته میشوند . سیم مقاوم در اطراف یک سرامیک عایق سرامیکی پیچیده شده و برف پاک کن بر روی سیم پیچ می چرخد. Rheostat اغلب به عنوان دستگاه کنترل نیرو مورد استفاده قرار می گرفت ، به عنوان مثال برای کنترل شدت نور (کم نور) ، سرعت موتورها ، بخاری ها و اجاق ها. امروزه دیگر از این عملکردها استفاده نمی شوند. دلیل این کارآیی نسبتاً پایین است. در برنامه های کنترل قدرت آنها با تعویض الکترونیک جایگزین می شوند. به عنوان یک مقاومت متغیر ، آنها اغلب برای تنظیم و کالیبراسیون در مدارها استفاده می شوند. در این موارد ، آنها فقط در هنگام ساخت و یا تنظیم مدار (مقاومت از پیش تعیین شده ) تنظیم می شوند.

چندین نوع رئوستات وجود دارد. نوع  چرخشی بیشترین کاربرد را در برنامه های کنترل قدرت دارد. بیشتر اوقات این Rheostat ها از یک ساختمان باز استفاده می کنند ، اما انواع محصور نیز موجود است. دقیقاً مانند پتانسیومتر ، انواع چند باند نیز موجود است. آنها برای کنترل چندین مدار به طور موازی یا افزایش امتیاز قدرت یا محدوده تنظیم استفاده می شوند. برای محدود کردن حداقل یا حداکثر مقاومت ، رئوستات های اختیاری می توانند به یک متوقف مکانیکی مجهز شوند.در موارد خاص آنها همچنین می توانند با سیم پیچ های  مخروطی ساخته شوند.

رئوستات یا رئوستا به طور خیلی ساده یک مقاومت سیم ‌پیچی است. یک مفتول با خاصیت مقاومتی، به شکل محکم و فشرده‌ ای اطراف یک هسته عایق سرامیکی پیچیده می‌ شود و یک جاروب ( یک اهرم متغییر که در سر تا سر طول مقاومت به طور رفت و برگشتی قابلیت حرکت دارد) از این حلقه ‌های سیم ‌پیچی عبور می‌ کند. برای حصول مقاومت به اندازه دلخواه، یک اتصال را به سر جاروب و اتصال دیگری را به یکی از دو سر رئوستا متصل می ‌کنند.یکی دیگر از کاربرد ‌های مقاومت ‌های متغیر از جمله رئوستات ها، تنظیم و کالیبراسیون مدارهاست. هر چند که امروز قطعات الکترونیکی با خاصیت سوییچینگ جایگزین رئوستات‌ ها شده اند چرا که بهره ‌روی آن‌ ها به مراتب بالاتر از رئوستات‌ ها است.

پژوهشگر و نویسنده: دکتر (  افشین رشید )