(مقاومت شناسی Resistor )
مقاومت LDR یا مقاومت (فُتوسِل) مقاومت وابسته به نور
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید)
نکته : از (LDR) مقاومت وابسته به نور برای کنترل بارها بر اساس شدت نور استفاده میشود. LDR یا مقاومت در برابر نور دستگاهی است که از مواد نیمه هادی با مقاومت بالا ساخته شده است.
ساخت LDR شامل ماده ای حساس به نور است که مانند یک سرامیک روی یک لایه عایق قرار می گیرد. این ماده به منظور بدست آوردن درجه قدرت و مقاومت لازم به صورت زیگزاگ قرار می گیرد. ناحیه زیگزاگ نواحی فلزی قرار داده شده را به دو منطقه جدا می کند.جایی که تماس های اهمی یا در طرفین منطقه ایجاد می شود. مقاومت مخاطبین باید تا حد ممکن کمتر باشد تا اطمینان حاصل شود که مقاومت ، فقط به دلیل اثر نور ، متفاوت است. از استفاده از مواد سرب و کادمیوم اجتناب می شود زیرا این مواد برای محیط زیست مضر هستند، اصل کار یک LDR رسانایی نوری است ، که چیزی نیست جز پدیده ای نوری. هنگامی که نور توسط ماده جذب می شود ، رسانایی ماده کاهش می یابد. وقتی نور به LDR می افتد ، الکترون های موجود در باند ظرفیت ماده مشتاق باند هدایت هستند. اما ، فوتون های موجود در نور حادثه باید دارای انرژی برتر از باند گپ ماده باشند تا الکترون ها از یک باند به باند دیگر بپرند.
مقاومت های وابسته به نور و یا فتورزیستور، با شدت نور تغییر مقدار می دهند یعنی هرچه نور بیشتری به آن تابیده شود مقدار مقاومت کمتری خواهند داشت (مقاومتی در حدود ده اهم) و هر چه نور کمتری به آن برسد به مقدار مقاومت بیشتری حتی تا صدبرابر خواهد رسید(مقاومتی در حدود مگااهم) ، برای اینکه نور بتواند بر این نوع مقاومت اثر بگذارد سطح آن را با شیشه و یا پلاستیک شفاف می پوشانند. معمولا از این مقاومت در ساخت فوتوسل ها و یا به عنوان تشخیص دهنده نور (نور سنج) در برخی مدارها استفاده می شود.نحوه کارکرد photocell به این صورت میباشد که اگر نوری به آن منعکس شود کم باشد مقاومتش زیاد میشود و اگر نوری که به آن منعکس میشود زیاد باشد مقاومت آن در مدار کم میشود، نور یک تابش الکترومغناطیسی است که وقتی با شدت های متفاوتی به سطح photocell می تابد مقاومت آن را تغییر می دهد. عملکرد یک فتوسل هم بر اثر رسانایی نور می باشد بنابراین برای ساختن یک photocell کافی است که یک ماده حساس به نور را در سطح بیرونی بپوشانیم. همانند چشم انسان به نورهای وارد شده به آن حساس است. اثر رسانایی نوری خاصیت بعضی از مواد است که با استفاده از تابش نور باعث تغییر رسانایی الکتریکی می شوند.
نحوه تست با مولتی متر مقاومت LDR یا مقاومت (فُتوسِل) :
تست فتوسل (مقاومت LDR) قطعه مورد مورد بحث خاصیت جذب نور و واکنش در برابر نور را از دست میدهد. با (تابش نور) به مقاومت LDR و با مولتی متر در حالت تست اُهم فاقد هر گونه واکنش میباشد.
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید)
دکترایِ تخصصی نانو _ میکرو الکترونیک