دینام الکتریکی (Dynamo) ساختار ، عملکرد و کاربرد ها (برق _ الکترونیک)
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید )
نکته : دینام یا مولد ، تولید کننده برق است که وظیفه تامین انرژی را برعهده دارد.
دینام یک مولد الکتریکی است که با استفاده از کموتاتور ایجاد جریان مستقیم می‌کند. دینام ها جز نخستین ابزاری بودند که نیروی الکتریکی کارخانه ها را تأمین می‌کردند.دینام از یک سیم پیچ الکتریکی متحرک به نام روتور و مجموعه ای ثابت از سیم پیچ به نام استاتور و یک یکسو کننده ولتاژ وهمچنین از تعدادی جاروبک برای حفظ ارتباط الکتریکی با روتور و یک قرقره (پولی) تشکیل شده است.که همه این قطعات به غیر از قرقره داخل یک پوسته آلومینیومی قرار دارد.هدف دینام تولید جریان مستقیم (DC) برای شارژ باطری و برای تامین انرژی بار های الکتریکی مورد نیاز یک دستگاه یا سیستم است.از آنجائیکه دینام (قطعه ای استوانه ای با بدنه آلومینیومی و معمولا در مدار چرخش موتور قرار میگیرد. استاتور دینام دارای سیم پیچی مرکب است که متشکل از چندین دسته یا حلقه سیم پیچ می باشد که لابلای شیارهای مخصوص هسته استاتور قرار می گیرند. تعداد دسته های سیم پیچ، قطر و نوع سیم و تعداد دور سیم پیچی در هر دسته یا حلقه از سیم پیچی استاتور در دینامهای مختلف بسیار متفاوت و تعیین کننده است. دسته های سیم پیچ معمولا در سه یا چهار نقطه به هم متصل می شوند که به آن سربندی می گویند.
استاتور در محیط خارجی دینام قرار می گیرد و با چرخش روتور در مرکز استاتور، عبور خطوط مغناطیسی آرمیچر از بین سیم پیچ های استاتور باعث به حرکت در آمدن الکترون در سیم پیچ ها و اختلاف پتانسیل الکتریکی بین نقاط اتصال سیم پیچها که خروجی استاتور هستند می شود. جریان الکتریکی تولید شده در استاتور که به شکل اختلاف فاز بین اتصالات خروجی استاتور وجود دارد متناوب است که فرکانس آن به دور آرمیچر بستگی دارد.
دینام یا ژنراتور، (Dynamo) در واقع یک مولد الکتریکی و تولید کننده برق است. با روشن شدن موتور، آرمیچر دینام که یک سیم پیچ الکتریکی است در میدان مغناطیسی پوسته دینام و حول محور خود به سرعت چرخیده و تولید برق می نماید.
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید )