هسته داخلی و ساختمان داخلی خازن تانتالیومی و معایب خازن الکترولیتی (مهندسی برق _ الکترونیک)

پژوهشگر و نویسنده:  دکتر افشین رشید)

نکته: هرگاه بین دو هادی عایقی وجود داشته باشد خازن و اثر خازنی ایجاد می شود.

این نوع خازنها (Capacitors) معمولاً در رنج میکرو فاراد هستند. خازن الکترولیتی همان خازنهای ثابت هستند، اما اندازه و ظرفیتشان از خازنهای ثابت بزرگتر است. نام دیگر این خازنها، شیمیایی است. علت نامیدن آنها به این نام این است که دی ‌الکتریک این خازنها را به نوعی مواد شیمیایی آغشته می‌کنند که در عمل ، حالت یک کاتالیزور را دارا می‌باشند و باعث بالا رفتن ظرفیت خازن می‌شوند. برخلاف خازنهای عدسی ، این خازنها دارای قطب یا پایه مثبت و منفی می‌باشند. روی بدنه خازن کنار پایه منفی ، علامت – نوشته شده است. مقدار واقعی ظرفیت و ولتاژ قابل تحمل آنها نیز روی بدنه درج شده است .خازنهای الکترولیتی در دو نوع آلومینیومی و تانتالیومی ساخته می‌شوند.

ساختمان داخلی و اجزای آن

در این نوع خازن به جای آلومینیوم از فلز تانتالیوم استفاده می‌شود زیاد بودن ثابت دی الکتریک اکسید تانتالیوم نسبت به اکسید آلومینیوم (حدودا 3 برابر) سبب می‌شود خازنهای تانتالیومی نسبت به نوع آلومینیومی درحجم مساوی دارای ظرفیت بیشتری باشند. محاسن خازن تانتالیومی نسبت به نوع آلومینیومی بدین قرار است:
  •  ابعاد کوچکتر
  •  جریان نشتی کمتر
  •  عمر کارکرد طولانی



معایب خازن الکترولیتی (تانتالیومی)
از جمله معایب این نوع خازن در مقایسه با خازنهای آلومینیومی عبارتند از:
  • خازنهای تانتالیوم گرانتر هستند.
  • نسبت به افزایش ولتاژ اعمال شده در مقابل ولتاژ مجاز آن، همچنین معکوس شدن پلاریته حساس ترند.
  • قابلیت تحمل جریانهای شارژ و دشارژ زیاد را ندارند. 
  • خازنهای تانتالیوم دارای محدودیت ظرفیت هستند (حد اکثر تا 330 میکرو فاراد ساخته می شوند).
  • ظرفیت خازن الکترولیتی (تانتالیومی)
  • ظرفیت خازن به عایق و مشخصات ( جنس ، سطح و طول عایق ) وابسته است و سطح و جنس و ضخامت هادی یا ضخامت سطح هادی نقشی در ظرفیت خازن ندارد . دلیل آن این است که نقش صفحات فلزی توزیع بار الکتریکی به طور یکنواخت روی سطح عایق است تا عایق در میدان الکتریکی یکنواختی قرار بگیرد . به همین دلیل جنس و ضخامت صفحات فلزی نقشی در ظرفیت خازن ندارد .
    نکته : عامل تعیین کننده ظرفیت خازن عایق آن است .
  • هر خازنی تحمل ولتاژ خاصی دارد و وقتی ولتاژ بیش از حد تحمل خازن به خازن بدهیم الکترون های لایه آخر صفخات هادی بیرون بزند و از طریق جرقه ای این الکترون ها بین دو صفحه جابه جا شوند و خازن معیوب شود .
  • پژوهشگر و نویسنده:  دکتر افشین رشید)