خازن بای پَسBYPASS یا (دی_ کوپلینگ) در مدار های paralell الکترونیکی (مهندسی برق _ الکترونیک)
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید)
نکته:واژه دی کوپلینگ بر این اشاره می کند که تاثیرپذیری یک المان از المانهای دیگر مدار کمتر شده و واژه بای پس به این اشاره دارد که به علت امپدانس کمتر در مسیر کوپلینگ، نویز از این مسیر به سمت زمین هدایت می شود.
این خازن ها یک پایه به گراند ( Grand ) و یک پایه به قطعه متصل می باشد. این خازنها جهت حذف نویز در مدار بکار می روند.
این نوع خازن ها اگر مشکل دار یا معیوب شوند باید حذفشان نمود و با در نظر گرفتن مقدارشان میتوان جایگزین نمود. اگر قطعه با مقدار مورد نظر پیدا نشد می توان جایگزین نکرد.
در نظر داشته باشید که خازن های معیوب شده بای پاس را نمی توان جامپر زد ( سیم کشی کردن روی برد را جامپر زدن گویند. )، باعث اتصالی در بُرد می شود. و یا احتمال سوختگی و معیوب شدن قطعات دیگر در بُرد وجود دارد.
خازن کنارگذر،خازن بای‌پَس یا خازن دِکوپلاژ، خازنی است که در مدارهای الکترونیکی بر خلاف خازن کوپلاژ به صورت موازی paralell با بخش مورد نظر به کار می‌رود. در فرکانس‌های بالا این خازن به صورت اتصال‌کوتاه عمل خواهد کرد و مانع اعمال ولتاژ ای‌سی فرکانس‌بالا به دو سر قطعهٔ موازی با خودش می‌شود. به عبارت دیگر خازن کنارگذر خازنی است که برای فراهم‌آوردن یک مسیر به‌نسبت کم‌امپدانس برای جریان ای‌سی در کنار یک عنصر مداری استفاده می‌شود.
خازن بای پس خازنی است که در حالت DC مانند یک خازن معمولی انجام وظیفه می کند اما در حالت AC حذف می شود. برای مثال وقتی در امیتر یک ترانزیستور برای پایدار سازی حرارتی نیاز به مقاومت باشد این خازن با مقاومت مورد نظر موازی می شود تا در تغذیه DC از نظر حرارتی پایدار شود اما در تغذیه AC چون باعث تلفات توان و مصرف تغذیه می شود خازن بای پس مقاومت را از مدار حذف میکند.
عملکرد خازن BYPASS در جریان های AC و DC :
ولتاژهای DC تغذیه کننده مدارهای الکترونیکی در عمل به ندرت پایدار بوده و هنگامی که با اسکوپ بررسی می شوند عموما دارای نوسان و مولفه های AC هستند. از آنجا که در مدار، هر المانی که خروجی اش به صورت سریع از یک حالت به حالت دیگر تغییر وضعیت دهد جریان های گذرا تولید می کند و تامین این جریان بر عهده منبع تغذیه می باشد لذا به علت امپدانس منبع تغذیه و اندوکتانس مسیرهای موجود در PCB، ولتاژهای گذرا ایجاد می شوند که کیفیت ولتاژ DC تغذیه کننده المان های مداری را پایین می آورند. خازن دی کوپلینگ یا بای پس به عنوان راه حلی برای بهبود کیفیت ولتاژ بکار برده می شود. این خازن به صورت یک منبع ذخیره محلی عمل کرده و به صورت موازی بین پین پاور ICها و زمین مدار قرار می گیرد. هنگام کاهش ناگهانی ولتاژ، جریان مدار توسط مقدار شارژی که در خازن قرار دارد تا حدودی تامین می شود تا ولتاژ قبلی مدار حفظ گردد و هنگامی که افزایش ناگهانی ولتاژ وجود دارد خازن با جذب جریان باعث دمپ اضافه ولتاژ می شود.
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید)