آشنایی و تفسیر خواص ( دی الکتریک _ پیزو الکترونیک _ پیرو الکترونیک) در مبانی الکترونیک
پژوهشگر و نویسنده: ( افشین رشید )
نکته: میزان خواص الکتریکی در مواد جامد بسیار متنوع است. بر اساس میزان مقاومت مواد در مقابل عبور جریان الکتریکی، مواد مختلف را می توان به دسته های رسانا، نیمه رسانا و عایق دسته بندی کرد. این در حالی است که در ابر رسانا ها ساز و کار متفاوتی برای هدایت الکترون ها وجود دارد.
رسانایی الکتریکی یک جامد را می‌توان به تعداد الکترون های آزادی که تحت تأثیر یک میدان الکتریکی خارجی آزادانه در ماده حرکت می کنند و همچنین موبیلیته (Mobility) که معیاری از توانایی و سرعت حرکت الکترون های آزاد است ، نسبت داد.
خواص دی اِلکتریک یا عایق الکتریکی
دی الکتریک، یک عایق الکتریکی است که می‌تواند با اعمال میدان الکتریکی قطبیت شود. دی الکتریک ایده آل بار آزاد ندارد. هنگامی که یک دی الکتریک در میدان الکتریکی خارجی قرار می گیرد، بار های آزاد القائی که در هادی ها به سوی سطح حرکت کرده و چگالی بار و میدان الکتریکی داخلی را صفر می کردند، دیگر وجود ندارند. اما چون دی الکتریک بار مقیّد دارد، نمی‌توان نتیجه گرفت که تأثیری بر میدان الکتریکی قرار گرفته در آن ندارند.
اثر پیزو الکتریک یا اثر فشار الکتریکی
یکی از ویژگی های غیر معمولی که برخی رساناها از خود نشان میدهند، پدیدهٔ پیزوالکتریک یا اثر فشار برقی است. با اعمال نیروی خارجی، دو قطبی های این رسانا ها تحریک می شوند و میدان الکتریکی ایجاد می شود. وارونه کردن اثر نیرو (مثلاً از کششی به فشاری) جهت میدان را معکوس می کند.
اثر پیرو الکتریسیته یا اثر فشار الکتریکی
پیروالکتریسیته پدیده ای است که در اثر آن هنگام دادن گرما به یک ماده، آن ماده الکتریسیته تولید می کند این پدیده با پدیده ترموالکتریک متفاوت است.تغییر دما، موقعیت اتمی را در ساختار بلوری کمی تغییر می دهد، به نحوی که وضعیت قطبی ماده تغییر می کند. این تغییر قطبی باعث افزایش ولتاژ در کریستال می شود.
نویسنده: دکتر (افشین رشید )