(مبانی برنامه نویسی) فلوچارت و الگوریتم های ساده (مهندسی برق _ الکترونیک)
پژوهشگر و نویسنده: ( افشین رشید )
نکته : تعریف الگوریتم در برنامه نویسی یعنی هر دستور العملی که مراحل انجام کاری را به زبان دقیق و با جزئیات کافی بیان کند به طوری که ترتیب مراحل و شرط خاتمه در آن کامال مشخص شده باشد، الگوریتم میگوییم.
منظور از جزئیات کافی آن است که در طول الگوریتم عملیات ناشناخته و مبهم پیش نیاید و باعث انحراف از مسیر اصلی نگردد.منظور از زبان دقیق آن است که الگوریتم دقیقا به همان صورتی که مدنظر برنامه نویس است اجرا گردد. منظور از ترتیب مراحل آن است که مراحل اجرای الگوریتم قدم به قدم و با رعایت تقدم و تاخر مشخص شده باشد.شرط خاتمه، پایان پذیر بودن الگوریتم میباشد و الگوریتم در زمانی دلخواه و تحت شرایط داده شده خاتمه یابد.البته نباید تصور کرد الگوریتم ها و روش های عنوان شده منحصر به فرد است بلکه برای حل هر مسئله ممکن است دهها راه حل وجود داشته باشد .برای درک بهتر مفهوم الگوریتم به ارائه یک مثال ساده میپردازیم. فرض کنید هدف ما ارائه یک الگوریتم به یک ربات برای یک تماس تلفنی است. در این مثال با نحوه انتقال دستور آشنا میشویم. به مدار های الکترونیکی و ابزارهای مکانیکی ربات کاری نداریم. در برنامه نویسی ما از طریق نرم افزار دستور به سیستم میدهیم.
شروع 👈 تلفن را برادر 👈 تماس را برقرار کن = پایان
به روش فوچارتی و الگوریتمی دستور برنامه با START شروع و با END به پایان میرسد.
در برنامه نویسی فلوچارتی و الگوریتمی استفاده از اشکال و نمودار کارنما و از اشکال هندسی مختلف و استانداردی استفاده میشود که هر کدام نشان دهنده یک عمل خاص هستند.استفاده از زبانهای برنامه نویسی مرسوم نظیر ++c و pascal میباشد و استفاده از شبه کد در این روش با کمی دخل و تصرف در دستورات یک زبان برنامه نویسی، الگوریتم را با آزادی عمل بیشتری بیان میکنند. چنانکه ممکن است دستوراتی را شبیه به یک کد (دستور) برنامه نویسی به کار ببرند که اصل در آن زبان وجود نداشته باشد ولی منظورشان را به روشنی برساند و چگونگی پیاده سازی آن را به عهده فرد برنامه نویس میگذارند.
معمولا الگوریتم ها را توسط نمودار های خاصی به نام کارنما یا روندنما یا شمای عملیات یا نمودار گردشی تحت یک سری قوانین استاندارد نشان میدهند. مزایای رسم کارنما عبارتند از:
1 ) با بکارگیری قدرت بصری افراد، مفاهیم را به سرعت انتقال میدهد و در نتیجه بهره برداری مخاطب در یادگیری بالا میرود.
2 ) با بهره جویی از قوانین استاندارد برای رسم، کار نما برای هر فردی که با قوانین کارنما آشنایی داشته باشد، قابل فهم میشود.
3 )برای شخص نویسنده الگوریتم نیز پیگیری الگوریتم و بررسی درستی آن به واسطه نمودار به مراتب راحت تر است.
در هر الگوریتم یک نقطه شروع وجود دارد ولی ممکن است چند نقطه پایان وجود داشته باشد در نتیجه در هر کجا که نیاز باشد یک نقطه پایان در نظر میگیریم. همچنین میشود تنها یک نقطه پایان در نظر گرفت و چندین پیکان به آن وارد شود.در برخی از کتابها به جای بیضی برای شروع و پایان از دایره استفاده میشود که مسلما تفاوت چندانی ندارد. و در هر مرحله میتوان با یک پیکان خروجی به هریک از مراحل قبلی کارنما به غیر از (شروع ) بازگشت اما از دکمه های (پایان) نمیتوان به هیچ عنوان به مرحله دیگری رفت.
نویسنده: دکتر (افشین رشید )