کاربرد و عملکرد انواع سوییچ و کلید  در برق ساختمان (مهندسی برق الکترونیک)

نویسنده: دکتر (افشین رشید )


کلید یا سوئیچ وسیله‌ای برای قطع و وصل یا تغییر مسیر جریان الکتریسیته در یک مدار است. پر کاربردترین شکل آن، کلید مکانیکی است که اغلب با نیروی دست و تحت فرمان انسان عمل می‌کند. انواع دیگری از کلیدهای مکانیکی وجود دارند که بر اثر حرکت یا تغییر وضعیت به کار می‌افتند. کلیدهای کوچک درب های برقی یا درب های خودرو از این گونه‌اند. کلیدهای خودکار مانند کلید نوری (دارای حسگر نور) یا دماپا، انواع دیگری از کلیدها هستند.

کاربرد: 

از کلید دوپل برای روشن و خاموش کردن جریان برق ۲ چراغ، از یک نقطه استفاده می شود. این کلید در محل هایی که دو دسته لامپ در کنار هم وجود دارد به کار می رود. مانند اتاق های پذیرایی بزرگ که بیش از یک لامپ و یا لوستر دارند که باید در یک زمان یک دسته و زمان دیگر دسته دیگری از لامپ ها و در موقع دیگر دو دسته لامپ ها روشن شوند.

انواع کلید دو پل:

کلیدهای دو پل در دو نوع ساده و بارانی ساخته می شوند.

۱- کلید دو پل روکار: 
این کلید دو پل همان طور که از نامش پیداست به صورت رو کار و بدون نیاز به جعبه کلید نصب می شود.
۲- کلید دو پل تو کار: 
برای نصب کلید دو پل توکار می بایست از جعبه های توکار کلید استفاده کرده و سیم فاز متصل شونده به کلید دو پل ابتدا وارد جعبه کلید شده و سپس به کلید دو پل متصل می شود.  
آموزش نصب:

کلید دوپل دارای سه اتصال است. یکی مشترک و دو اتصال دیگر غیر مشترک هستند. اتصال مشترک با دو اتصال غیر مشترک می تواند ارتباط داشته باشد ولی اتصال های غیر مشترک نمی توانند با هم ارتباطی  داشته باشند. سیم فاز به اتصال مشترک کلید و دو اتصال غیر مشترک کلید هر کدام به یک لامپ یا یک دسته لامپ وصل می شوند.  سیم نول هم مستقیماً به لامپ ها وصل می شود.

پس از بازکردن کلید، اتصال مشترک را از روی رنگ آن و یا نگاه می توان تشخیص داد. می توانید از یک اهم متر دیجیتالی هم استفاده کنید و با قرار دادن دادن اهم متر روی بوق وارتباط دو رابط اهم متر به اتصال های کلید و تغییر حالت کلید اتصال مشتر ک را پیدا کنید.

سیم فاز را بعد از عبور از فیوز به جعبه تقسیم برده و از آن جا به پیچ مشترک کلید دوپل که معمولاً به رنگ قرمز یا با حرف P مشخص گردیده است وصل می کنیم. از دو پیچ غیر مشترک کلید دو سیم به نام سیم های برگشت فاز به ته دو سرپیچ برده و به آن وصل می کنیم. سرپیچ ها را از بدنه به طور مستقیم به نول شبکه متصل می نماییم. چنانچه تعداد لامپ ها بیشتر از دوتا باشد. سرپیچ ها به دو دسته تقسیم می شوند که هر دسته دویا چند سرپیچ باهم موازی شده اند. در این صورت سیم برگشت و هم چنین سیم نول به نقطۀ اتصال مشترک سرپیچها وصل می شوند.

در تصویر بالا نقشه شماتیک سیم کشی مسیر  کلید دو پل برق ساختمان به لامپ را مشاهده میکنید .

نویسنده: دکتر (افشین رشید )