جریان مستقیم (DC) یا جریان یکسو (ساختار و عملکرد) مبانی برق

پژوهشگر و نویسنده: (  افشین رشید )

نکته: جریان مستقیم (DC) یک جریان الکتریکی است که یک طرفه است ، بنابراین جریان شارژ همیشه در یک جهت قرار دارد. برخلاف  جریان متناوب، جهت و آمپر جریان مستقیم تغییر نمی کند. در بسیاری از وسایل الکترونیکی و در کلیه دستگاه هایی که از باتری استفاده می کنند استفاده می شود .

جریان DC ساده‌ ترین نوع جریان الکتریکی است که در آن جهت یا علامت  جریان با گذشت زمان تغییر نمی‌کند. اگر در یک جریان مستقیم نه تنها جهت، بلکه اندازهٔ جریان نیز تغییر نکند، آن جریان، جریان مستقیم از نوع خالص نامیده می‌شود. تمامی باتری ها و پیل های الکتریکی جریان مستقیم خالص تولید می‌کنند.

جریان که به طور مداوم در یک جهت جریان می یابد ، جریان مستقیم (جهت اختصار dc) نامیده می شود. این نوع جریان است که توسط یک ولتاژ تأمین می شود. از آنجا که ولتاژ در پایانه های یک سلول ولتاژ معکوس نمی کند قطبیت از نظر قابل ملاحظه ای ثابت است ، می توان یک سلول ولتاژ را به عنوان منبع ولتاژ مستقیم نامید.ساده‌ ترین مولد برق مستقیم باتری یا پیل شیمیایی است که انرژی شیمیایی ذخیره شده در بعضی مواد را به صورت یک اختلاف پتانسیل الکتریکی بین دو قطب باتری آزاد می‌کند.  رایج‌ ترین نوع باتری به صورت تجاری، باتری‌ های خشک است.وسیع‌ ترین کاربرد برق مستقیم در فرایند الکترولیز به منظور تجزیه مواد  مرکب و به دست آوردن عناصر سازنده آن است. چنین فرآیندهایی در صنایع شیمیایی مثلاً برای بدست آوردن گاز کلر از تجزیه نمک طعام و نیز کارخانجات استخراج بعضی فلزات مانند مسو آلومینیوم کاربرد دارند.در جوشکاری خصوصاً  جوشکاری های  دقیق نیز اغلب از برق مستقیم استفاده می‌شود.کاربرد برق مستقیم در موتور های الکتریکی به منظور تبدیل به انرژی مکانیکی محدودتر از موتورهای متناوب است. 

نویسنده: دکتر (افشین رشید )