جبران کننده توان راکتیو در سیستم برق قدرت (برق قدرت) مهندسی برق_ الکترونیک
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید )
در یک سیستم قدرت ایده‌آل، ولتاژ و فرکانس در هر نقطه تغذیه ثابت و عاری از هارمونیک است. از آنجائی که امپدانس‌های اجزاء قدرت بطور غالب راکتیو می‌باشند، انتقال توان اکتیو مستلزم وجود اختلاف زاویه فاز بین ولتاژ ابتدا و انتهای خط است. در حالی که برای انتقال توان راکتیو لازم است که اندازه این ولتاژها متفاوت باشد. بنابراین ثابت نگهداشتن فرکانس توسط ایحاد توازن قدرت اکتیو بین منبع تولید و مصرف‌کننده تحقق می‌یابد و کنترل ولتاژ به وسیله نظارت بر میزان توان راکتیو مصرفی توسط بار حاصل می‌شود.
عدم توازن قدرت اکتیو از تأثیر آن بر سرعت یا فرکانس ژنراتور حس می‌شود. در صورت کاهش بار و اضافه بودن تولید ژنراتور، ژنراتور تمایل به افزایش سرعت و فرکانس خود دارد و در صورت افزایش بار و کمبود تولید، سرعت و فرکانس ژنراتور رو به کاهش است. انحراف فرکانس از مقدار نامی آن به عنوان سیگنالی جهت تحریک سیستم کنترل دور ژنراتور انتخاب می‌شود. به این ترتیب با ایجاد توازن قدرت اکتیو بین منبع تولید و مصرف‌کننده، فرکانس سیستم ثابت نگه‌داشته می‌شود.
لازمه انتقال توان راکتیو وجود اختلاف در اندازه ولتاژ دو سرخط انتقال می‌باشد. بنابراین مصرف‌کننده‌های توان راکتیو عامل مهمی در ایجاد نوسان در اندازه ولتاژ هستند. به خصوص با سیستم‌های تغذیه با سطح اتصال کوتاه کوچک یا خطوط انتقال طولانی سطح ولتاژ به شدت تحت تأثیر بارهای راکتیو مثل خازن‌های بانک ، راکتورها و ترانسفورماتورهاست.
با بالابردن تحریک (در حالت فوق تحریک) قدرت راکتیو توسط ژنراتورها تولید می‌شود. لیکن قدرت راکتیو تولیدی ژنراتور به خاطرمسائل حرارتی سیم‌پیچ‌ها محدود بوده و ژنراتور نمی‌تواند به تنهائی تمام قدرت راکتیو مورد نیاز سیستم را تأمین کند. همچنین در شرایط بروز اضافه ولتاژ، ژنراتورها می‌توانند به صورت تحریک به کار افتاده، مقداری از قدرت راکتیو اضافی سیستم را مصرف نمایند.
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید )