موتورهای براشلس (Brushless Motor) نحوه عملکرد و کاربرد ها (مهندسی برق _ الکترونیک)
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید )
نکته : موتورهای براش (جاروبک دار) برای رساندن جریان به روتور از قسمتی به نام جاروبک استفاده میشود،
این در حالیست که با چرخش روتور قطب‌ها جابجا میشود و موتور به حرکت در می‌آید، طی این جابجایی جاروبک‌ها باعث میشود موتور دارای عمر محدود، اتصال معیوب جاروبک‌ها به کموتاتور‌ها (قسمتی که جاروبک برروی آن‌ها می‌لغزد)، حجیم بودن موتور وعامل ایجاد نویز باشد.
موتورهای براشلس معمولی عموما از اجزای زیر تشکیل میشوند :
قسمت متحرک یا آرمیچر که از یک سیم پیچ تشکیل شده است که بر روی یک محور فولادی میچرخد و در انتهای آن یک قسمت برای اتصال برسها قرار دارد که برق از طریق برسها به این قسمت رسیده و وارد سیم پیچ ها میشود .قسمت ثابت که از دو آهنربای دائمی با قطبیت مخالف تشکیل شده است. برس ها که با اتصال به صورت تماسی با انتهای آرمیچر برق را به آن منتقل می کنند. برای راه اندازی این نوع موتورها کافیست که برق را به برس ها وصل کنیم . برق از طریق تماس برس با آرمیچر وارد سیم پیچ آن میشود.سیم پیچ ها دارای چند قطب هستند و برس ها طوری با آرمیچر تماس پیدا می کنند که در هر لحظه برق وارد یکی از قطب های سیم پیچ شده و یک آهنربای الکتریکی موقتی ایجاد میکند.این آهنربا توسط یکی از آهنرباهای دائمی جذب شده و توسط دیگری دفع میشود. در این لحظه قطبیت سیم پیچ عوض شده و یک قطب دیگر مقابل آهنرباها قرار می گیرد و این کار باعث چرخش آرمیچر به طور دائم تا زمانی که جریان برق برقرار است میگردد. موتورهای براشلس هم با همان اصل مورد استفاده در موتورهای معمولی کار میکنند با این تفائت که در این موتورها سیم پیچ ثابت بوده و آهنرباها میچرخند از آنجایی که سیم پیچ در این موتورها ساکن است نیازی به برسها وجود ندارد کار تقسیم ولتاژ بین سیم پیچ ها را کنترل کننده سرعت موتور یا ESC انجام می دهد. باید دقت کنید که نمی توان از کنترلر سرعت موتورهای معمولی و موتورهای براشلس به جای یکدیگر استفاده نمود زیرا این دو کار کاملا متفاوتی انجام می دهند. سریع ترین راه برای تشخیص اینکه یک موتور براشلس است یا معمولی این است که به سیم ها نگاه کنیم .موتورهای معمولی دارای دو سیم و موتورهای براشلس دارای سه سیم هستند که سیم وسط فیدبک نام دارد و تغییر جای دو سیم دیگر باعث تغییر جهت چرخش موتور میشود.
موارد کاربرد موتورهای براشلس (Brushless Motor)
موتورهای براشلس همچنین به صورت موتورهای پله‌ای وصف میشوند، هرچند عنوان موتور پله‌ای برای آن دسته از موتورها به کار می‌رود که طراحی آن‌ها به گونه‌ای است که به حالت‌هایی عمل نمایند که روتور آن به سرعت در نقطه زاویه ای تعریف شده بایستد. بسیاری از کار ها در اصل می‌توانند توسط موتور های براشلس دی‌سی ( DC ) انجام پذیرند. اما قیمت و کنترل پیچیده جلوی جایگزین کردن موتورهای برس‌دار با موتورهای براشلس کاملاً در نواحی ارزان قیمت گرفته‌است. با این حال، موتورهای براشلس در بسیاری از کاربردها ، استفاده شده در دستگاه های الکترونیکی منحصراً توسط موتور های براشلس به حرکت در می‌آیند. همین طور در دستگاه هایی که به منبع شهری متصل نیستند و راندمان اهمیت بسیاری دارد و مدت طولانی طول می‌کشد تا باتری دوباره به شارژ متصل شود از این موتورها استفاده میشود.
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید )