رعایت نکات مهم و کلیدی در سیم کشی و نقشه کشی برق ساختمان (برق ساختمان) مهندسی برق _ الکترونیک
نویسنده: دکتر (افشین رشید )
رعایت ظرفیت استاندارد فیوزها
فیوزها برای مصارف مختلف در قسمت های گوناگون ساختمان نصب می شوند. در برق کشی باید به این نکته توجه داشت که فیوزها با ظرفیت استاندارد انتخاب شوند. برای مثال ظرفیت فیوز روشنایی ۱۰ آمپر، فیوز پریزها ۱۶ آمپر، فیوز کنتور ۲۵ آمپر و فیوز اصلی ساختمان ۲۰ آمپر است.
توجه به مکان قرارگیری وسایل برقی
یک برق کار حرفه ای می داند وسایل برقی در چه قسمت هایی از ساختمان قرار می گیرند، بنابراین طبق تصور ذهنی خود اقدام به سیم کشی می کند. مکان هایی که لباس شویی، اجاق گاز، پکیج، هود، یخچال و سایر وسایل در آنجا قرار می گیرند باید به پریز دسترسی داشته باشند. صاحب خانه باید بدون زحمت از وسایل برقی خود استفاده نماید، از این رو در نظر گرفتن مکان قرارگیری این وسایل بسیار مهم است. تعداد پریزها باید به اندازه ای باشد که به سیم های رابط نیازی نباشد.
رعایت فاصله در سیم کشی
در هنگام برقکاری باید یکسری فاصله بین سیم ها رعایت شود. برای مثال فاصله پریزها از کف باید ۳۰ الی ۴۰ سانتی متر و فاصله کلیدها از کف باید ۱۱۰ الی ۱۲۰ سانتی متر باشد. آویزهای لامپ نیز باید از سقف حدود ۳۰ الی ۵۰ سانتی متر فاصله داشته باشند. یک برقکار با این فاصله ها آشناست و آنها را در حین کار خود رعایت خواهد کرد.
رعایت استاندارد سطح مقطع سیم ها
سطح مقطع سیم های مورد استفاده برای روشنایی ۱/۵ میلی متر، سیم های پریز ۲/۵ میلی متر، سیم های اصلی برق ۴ میلی متر، سیم های کولر آبی ۲/۵ میلی متر و سیم های کولر آبی ۴ میلی متر می باشد.
انتخاب انشعاب های مناسب
در برق کشی ساختمان انشعاب کنتور باید دارای ظرفیت کافی باشد تا در صورت افزایش ناگهانی بار الکتریکی در منازل، ولتاژ برق افت پیدا نکند و یا وسایل حفاظتی قطع نشوند. تعداد انشعاب های داخلی نیز باید به گونه ای انتخاب شود تا در صورت سوختن یک فیوز، کل ساختمان در خاموشی فرو نرود. اگر تعداد انشعاب ها بیشتر باشد ضریب اطمینان بالاتر خواهد رفت.
نکات مهم در نقشه کشی کلید و پریزها
نقشه کشی برق ساختمان به معنای ترسیم محل قرارگیری لامپ ها و کلید آنها، محل پریزها و محل بارهایی که نیازمند مدار مخصوص هستند بر روی نقشه می باشد. در این نقشه ها محل قرارگیری وسایل برقی مشخص و طبق آنها برقکاری صورت می گیرد. در ترسیم نقشه برقکاری باید به نکات زیر توجه نمود:
- تعبیه جعبه تقسیم در ساختمان زیبایی نمای داخلی آن را از بین می برد، بنابراین تا جای ممکن از قرار دادن آن در ساختمان پرهیز شود اما در صورت نیاز می توان آن را در ارتفاع ۳۰ الی ۵۰ متری سقف تعبیه کرد.
- کلیدها باید در جایی نصب شوند که بتوان به راحتی به آنها دسترسی داشت. محل قرارگیری آنها نباید باعث سردرگمی افراد شود و آنها در تاریکی به دنبال کلید بگردند.
- سیم های پریز تلفن باید درون لوله های مجزا قرار گیرند.
- محل هایی که برای عبور لوله های برق در ساختمان مشخص می شوند نباید به مقاومت بنا صدمه بزنند. این لوله ها باید به سهولت رد شوند و سیم ها را به محل مورد نظر در ساختمان برسانند.
- سیم هایی که برای تلویزیون و آنتن استفاده می شوند باید در لوله های مجزا و مستقیم قرار گیرند.
- تاسیسات برقی باید بر روی پلان ساختمان به شکل تک خطی ترسیم شوند. این در صورتی امکان پذیر است که قبل از ترسیم نقشه از قسمت های مختلف ساختمان بازدید شود و بهترین مکان برای قرارگیری آنها در نظر گرفته شود.
- در برق کشی برای بیشتر مصارف یک مسیر برای عبور سیم های برق در نظر گرفته می شود اما می توان برای وسایل پر مصرف مانند ماشین لباسشویی از تابلوی برق یک خط جداگانه تا پریز لباسشویی کشیده شود و یک فیوز برای آن تعبیه گردد. برای انواع کولر نیز یک خط مستقیم با فیوز اجرا می شود.
- کابل ها و لوله های عبور آنها در زیر گچ کاری قرار می گیرند بنابراین باید یک تکه باشند.
- اگر قرار است سیم ها از کف ساختمان عبور کنند باید لوله های پلاستیکی یا فولادی مورد استفاده قرار گیرند.
- فیوزهای مینیاتوری نباید برای بیشتر از ۱۰ فیوز استفاده شوند.
- در مکان های مرطوب مانند حمام، کابل های برق به هیچ عنوان نباید در کف قرار گیرند.
- پریزهایی که در سرویس های بهداشتی تعبیه می شوند باید دارای درپوش بوده و از آب دور باشند.
- به منظور برق رسانی به هود در آشپزخانه و قرار گرفتن آن درست بالای اجاق گاز می توان یک سیم نول و یک سیم فاز از پریز اجاق گرفته شود.
- علاوه بر قرار دادن پریز برای وسایل برقی، بهتر است پریزهای اضافی نیز برای لوازم ضروری دیگر در نظر گرفته شود.
- برای کنده کاری محل قرارگیری کلید و پریزها باید ابتدا با خط تراز با تکیه بر استاندارهای لازم و فاصله مناسب از کف ، محل قرارگیری آنها علامت زده شود، سپس نسبت به کنده کاری اقدام گردد.
-
نویسنده: دکتر (افشین رشید )