خازن واریابِل دیفرانسیلی (متغیر تفاضلی) مهندسی برق _الکترونیک

پژوهشگر و نویسنده:  دکتر افشین رشید)

نکته : خازن یکی از ۳ جزء اصلی تمام مدارهای الکتریکی میباشد ؛ و انواع مختلف با کاربردهای کلیدی و متفاوت دارد.

خازن وسیله ای است که انرژی الکتریکی را در خودر ذخیره می کند . ( این انرژی به صورت میدان الکتریکی یا انرژی الکتریکی درون عایق خازن ذخیره می شود )هر گاه میدان مغناطیسی تغییر کند ( یعنی میدان مغناطیسی کاهش یا افزایش داشته باشد ) باعث بوجود آمدن میدان الکتریکی متغیر خواهد شد و بالعکس اگر میدان الکتریکی تغییر کند باعث بوجود آمدن میدان مغناطیسی متغیر خواهد شد که به مجموعه ی آن ها میدان های الکترومغناطیسی می گویند .امواج رادیویی و امواج نورانی مرئی یا نامرئی از جنس میدان های الکترومغناطیسی می باشند.خازن واریابِل دیفرانسیلی (متغیر تفاضلی) به طور کلی با تغییر سه عامل می‌توان ظرفیت خازن را تغیییر داد: «فاصله صفحات»، «سطح صفحات» و «نوع دی‌الکتریک». اساس کار خازن متغیر بر مبنای تغییر سطح مشترک صفحات خازن یا تغییر ضخامت دی‌الکتریک است، ظرفیت یک خازن نسبت مستقیم با سطح مشترک دو صفحه خازن دارد.  خازنهای متغیر عموماً ازنوع عایق هوا یا پلاستیک هستند. نوعی که به وسیله دسته متحرک (محور) عمل تغییر ظرفیت انجام می‌شود «واریابل» نامند و در نوع دیگر این عمل به وسیله پیچ گوشتی صورت می‌گیرد که به آن «تریمر» گویند. محدوده ظرفیت خازنهای واریابل ۱۰ تا ۴۰۰ پیکو فاراد و در خازنهای تریمر از ۵ تا ۳۰ پیکو فاراد است. از این خازنها در گیرنده‌های رادیویی برای تنظیم فرکانس ایستگاه رادیویی استفاده می‌شود.

در مدارات تیونینگ رادیویی از این خازن ‌ها استفاده می‌ شود و به همین دلیل به این خازنها گاهی خازن تیونینگ هم اطلاق می‌شود. ظرفیت این خازن‌ها خیلی کم و در حدود ۱۰۰ تا ۵۰۰ پیکوفاراد است و بدلیل ظرفیت پایین در مدارات تایمینگ مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، در مدارات تایمینگ از خازن‌های ثابت استفاده می‌شود و اگر نیاز باشد دوره تناوب را تغییر دهیم، این عمل به کمک مقاومت انجام می‌شود.
 کاربرد خازنهای متغیر: 

- تریمر

- خازن واریابِل دیفرانسیلی (متغیر تفاضلی) 

واریابل تک فاز و واریابل سه فاز

واریاک یا واریابل وسیله ای است که به دو دسته تقسیم می شود ، واریاک سه فاز و واریاک تک فاز.
واریاک تک فاز قابلیت تنظیم ولتاژ از صفر الی 300 ولت را دارا می باشد که میتواند از 500 وات الی 20 کیلو ولت آمپر باشد.
در مدل های سه فاز قابلیت تنظیم ولتاژ از 0 الی 500 ولت از 1.5 کیلو وات الی 40 کیلو وات به همراه نول می باشد.
کاربرد واریاک برای صنایع روشنایی صنایع آموزشی و تنظیم کنترل دور لوازم برقی  جهت تنظیم نور محل  می باشد.

  • پژوهشگر و نویسنده:  دکتر افشین رشید)