(سکسیونر) نحوه عملکرد و کاربرد (برق قدرت) مهندسی برق_ الکترونیک
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید )
نکته : سکسیونر یکی از اَدوات بنیادی در هر ایستگاه برق فشار بالا میباشد. عمل و کار سکسیونر در ایستگاههای برق فشار بالا، جدا کردن بخشها و سکشنهای گوناگون از بخشهای دارای ولتاژ است
سکسیونر همانند دژنکتور یک کلید قطع کننده ی مدار است اما با این تفاوت که زیر بار نمی توان به عنوان قطع کننده مدار از آن استفاده کرد.
سکسیونر را نمی توان به عنوان یک کلید قطع کننده مدار در زیر بار استفاده کرد و هرگاه سکسینور در مدار است و می خواهیم سکسینور را قطع کنیم، قبل از آن باید برق اصلی به وسیله دژنکتور قطع شده باشد.
اما مواقعی که مصرف کننده ها کم قدرت هستند می توان از سکسیونر برای قطع و وصل مدار استفاده کرد در مواقعی که بار خیلی سنگین نیست از دژنکتور استفاده نمی شود.
به طور مثال در بالای ترانس های کاهنده ۲۰ کیلو ولت به ۴۰۰ ولت که در خیابان ها وجود دارد سکسیونر نصب است که با همان سکسیونر برق ۲۰ کیلو ولت را قطع می کنند.
از سکسیونر ها در وروری و خروجی دژنکتور ها نیز استفاده می کنند تا در مواقع تعمیر و نگه داری از آنها استفاده شود.
سکسیونر انجام بستن و بازکردن بروی کالاها را فراهم میسازد. نکته چشم گیر در بهرهگیری از این تجهیز، ناتوانی در فرمان دهی در زیر بار است. یعنی بروی سکسیونرها در حالت On Load نمیتوان مانوری انجام داد چرا که توانایی بازبست در زیر بار را ندارد و موجب آسیبها و زیانهای جدی به خود سواساز و دیگر کالاها میشود. در برنامهریزی و ساخت سواسازها هیچ پیش بینی برای جلوگیری و کاهش قوسهای شدید الکتریکی برآمده از باز و بسته کردن مدارها بکار نرفته است.
اصولاً سکسیونر ابزارهای پیوند دهنده مکانیکی و گالوانیکی برای رسانایی بهتر گردش قطعات و سامانههای گوناگون میباشند و در درجه نخست برای حفاظت و پناه بهره برداران وکاربران مربوطه در برابر برق گرفتگی بکاربرده میشوند. از این رو به گونهای ساخته میشوند که در حالت قطع و وصل، جای برش شدگی یا پیوند بگونه روشن وآشکار قابل دیدن باشد. یعنی در هوای آزاد انجام گیرد و از آنجا که سواساز سبب بستن یا بازکردن چرخه الکتریکی نمیشود، برای بازکردن و بستن هر چرخه الکتریکی پرفشار نیاز به کلید توان می باشدکه میتواند چرخه را با هر شرایطی بسته یا باز کند وسواساز ابزاری است برای پیوند کلید توان به شینه و یا هر بخش دیگری از شبکه که دارای پتانسیل است.
کاربرد (سکسیونر)
از سکسیونر می توان جهت بی برق بودن مدار در حین تعمیرات و… به خوبی بهره برد چون کنتاکت های آن به خوبی قابل مشاهده است و از بی برق بود شبکه مطمئن خواهیم شد.
بسته به کاربردها و گزینش، سواسازها در اندازههای گوناگون ولتاژی و جریانی ساخته و عرضه میشوند .جداگر بین تیغهها و استراکچر سازوکار سواساز مقرههای خازنی است که همراه با تیغهها شایستگی گردش دارند. سازوکار جابجایی سواسازها نیروی موتوری و یا دستی خواهد بود. سواسازها امکان وصل شدن و یا برش شدن را نخواهند داشت و بیگمان باید پس از فرمان به کلید به روی آنها مانور شود. سکسیونرها مدلهای گوناگونی دارند و به روشهای گوناگونی کار میکنند اما همه آنها تنها به یک منظور به کار گرفته میشوند. بسته به ولتاژ کاری سکسیونرهای گوناگون به کاررفته قرار میگیرند چرا که پهنه ایزولاسیون باید نگهداری گردد.
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید )