تابلو برق ساختمان یا تابلو کنتور (نحوه عملکرد و کاربرد در برق ساختمان )

نویسنده: دکتر (افشین رشید )


تابلو برق: هر محفظه فلزی یا غیر فلزی که تجهیزات برقی مثل کنتورها، فیوز ها، کلیدهای محافظ جان، چراغ‌های سیگنال و … در آن نصب می‌شوند.

پس با این تعریف تابلوهای برق ساختمان سه نوع هستند.

اول از همه جعبه فیوز است که در داخل هر واحد ساختمانی و در ورودی آپارتمان نصب می‌شود، سرخط تمام مصرف کننده‌های یک واحد مسکونی از آن تغذیه می‌شود، و در نقشه‌های برق ساختمان آن را با علامت اختصاری DP نشان می‌دهند.
تا چند سال قبل در ساختمان‌های مسکونی خبری از جعبه فیوز نبود و به روش جعبه تقسیم سیمکشی منازل اجرا می‌شد. ولی از آنجا که جعبه فیوز مزیت‌های زیادی را با خود آورد. استفاده از آن فراگیر و حتی مقررات برق ساختمان استفاده از آن را الزامی کرد. بزرگترین مزیت جعبه فیوز این است که در صورت ایجاد مشکل در یک سرخط تن‌ها آن مسیر از مدار خارج می‌شود و برق بقیه مسیر‌ها قطع نمی‌شود.



دومین تابلوی که در برق ساختمان استفاده می‌شود. تابلو برق عمومی است؛ که در بعضی از ساختمان‌ها مجزاست و در خیلی از ساختمان برای آن باکس مجزا نصب نشده و در داخل تابلو برق کنتور‌ها مقداری فضا برای آن در نظر می‌گیرند.

وظیفه این تابلو برق رسانی به قسمت‌های مشاعات یا عمومی ساختمان مثل آسانسور، روشنایی راه پله، روشنایی راهرو، حیاط، پشت بام، برق آنتن مرکزی، آیفون، اعلان حریق و هر وسیله برقی دیگری است که تمام اهالی ساختمان در پرداخت هزینه‌های آن شریک هستند. در نقشه‌های برق ساختمان آن را با علامت اختصاری GP نشان می‌دهند

در داخل این تابلو برای سرخط روشنایی‌ها از فیوز‌های ۱۰ آمپر و برای سرخط پریز‌ها از فیوز ۱۶ آمپر استفاده می‌شود. برای آسانسور هم یک فیوز سه فاز نصب می‌شود. پس به نوعی می‌توان گفت که طرز سربندی و نصب فیوزهای داخل این باکس شبیه جعبه فیوزی است 
این تابلو‌ها در نوع توکار و روکار در بازار موجود است؛ 

سومین و مهمترین تابلو، تابلوی اصلی ساختمان یا تابلو کنتور هاست. این تابلو باید نزدیک درب ورودی اصلی ساختمان نصب شود. کابل اصلی برق ساختمان که توسط اداره برق از تیرهای چراغ برق وارد ساختمان می‌شود، اول باید وارد این تابلو شود و سپس در بین واحد‌ها و مشاعات ساختمان تقسیم شود.

چند نکته مهم:

- ارتفاع نصب "کنتورهای برق تکی” از کف تمام شده، بین ۱۸۰ سانتی متر تا ۲ متر است.
- ارتفاع نصب تابلوهای کنتور برای مجتمع‌های بزرگ (مانند چیزی که در تصویر بالا دیدید) باید به گونه‌ای انتخاب شود که ارتفاع بالاترین کنتور حداکثر ۲۲۰ سانتی متر باشد؛ و ارتفاع زیر تابلو هم حدوداً یک متر از کف تمام شده باشد.
-تابلو کنتور باید نزدیک‌ترین محل به درب خروجی ساختمان نصب شود، طوری که وقتی در باز می‌شود با کنتور برخورد نکند.
-در تابلوهای کنتور فلزی، بدنه تابلو هم باید به سیم ارت وصل شود.
-ورقی که تابلوی کنتور با آن ساخته می‌شود نباید قطر آن از ۱ ٫ ۵ میلی متر کمتر باشد.
- در صورتی که قرار است از تابلو برق، برای جعبه تقسیم تلفن واحد‌ها یا محل نصب ترانس آیفون و سربندی سیم‌های آیفون یا کنترل برق حیاط و قسمت مشاعات استفاده گردد. باید یک پنل جدا (از سه قسمت اصلی که توضیح داده شد) در تابلو برق ایجاد شود.
-باید فاصله تابلو برق کنتور‌ها از لوله‌های آب حداقل ۶۰ سانتی متر و از لوله‌های گاز ۱۳۰ سانتی متر باشد.

نویسنده: دکتر (افشین رشید )